Facilitator

Geplaatst op 13-04-2020  -  Categorie: Columns  -  Auteur: Bjorn de Koeijer

koeijer-bjorn-de 2Het is een interessant fenomeen: verschillen in context vormen twee haaks op elkaar staande perspectieven op verpakken en verpakkingen. Bij eisen rond productbescherming, voedselveiligheid of gebruiksgemak zien we de verpakking als een facilitator om onze doelen te bereiken. Aan de andere kant van het spectrum vinden we de categorie ‘duurzaamheid’. In dat geval wordt diezelfde verpakking ineens als redundant beschouwd, benaderd als een noodzakelijk kwaad. Verpakkingskundigen zullen altijd spreken over een product-verpakkingscombinatie, niet over een verpakking als een losstaande entiteit – maar beschouwen we het desondanks niet nog altijd als iets met een netto negatieve milieu-impact, als iets wat per definitie verminderd moet worden? Eco-efficiëntie domineert de praktijk.

Strategische overwegingen en doelstellingen ten spijt: op het niveau van operationele ontwerp-/ontwikkelprocessen is dezelfde tweedeling te vinden. Dit is goed te illustreren met de rol van de primaire verpakkingsfuncties. In een groot deel van het proces werken die functies als het referentiekader van wat ‘een goede verpakking’ zou moeten zijn – het facilitatorperspectief. Maar in plaats van het opnemen van duurzaamheidsoverwegingen als onderdeel van het primaire eisenpakket, is dit iets wat er ‘ook nog’ bij komt, een eco-efficiënte toevoeging, vaak laat in het proces. En dat terwijl discussies over zwerfafval, voedselverspilling of de consumentenperceptie van plastics op een steeds breder podium gevoerd worden.

Hieruit volgt een belangrijke basis voor het samenspel van oplossingen: het vooraf en concreet bepalen van de duurzaamheidsdoelen. Als dit een primair onderdeel vormt van het referentiekader voor wat een product-verpakkingscombinatie moet bereiken, kan de besluitvorming en het ontwikkelproces daarop aangepast worden – met daarbinnen de rol van de verpakking als eco-effectieve (en dus volwaardige) duurzaamheidsfacilitator.

Dit onderwerp vormt de kern van onderzoek van de Universiteit Twente. We nemen niet alleen een kijkje in de keukens van verpakkend Nederland, maar werken gezamenlijk toe naar interventies die de tweestrijd tussen beide genoemde perspectieven wegnemen. Juist het meekijken door een externe partij kan helpen om product-verpakkingscombinaties als facilitator centraal te zetten.

Bjorn de Koeijer, post doctoraal researcher University of Twente geeft pen door aan Martin de Olde van Trivium.

 

  

 

Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen
Parc Tichelt 2 
4891 DZ Rijsbergen
ofni.[antispam].@verpakkingskundigen.nl