Niets is zo goed besteed aan een Nederlander als klagen. Vooral over algemene onderwerpen zoals het weer, het Nederlands voetbalelftal en verpakkingen. Het gebek aan gebruiksgemak van verpakkingen scoort hoog. Begrijpelijk als deze discussie gevoerd wordt vanuit gefrustreerde gebruikers, de mensen die graag reageren op oproepen van de media en graag een demonstratie geven van niet goed functionerende verpakkingen.

Clamshells van PET die niet open willen, plastic doppen van kartonnen sapverpakkingen, dekseltjes van glazen potten, enkele voorbeelden uit de top tien van ergernissen. Dat het probleem nog complexer geworden is geworden bleek uit onderzoek van twee universiteiten uit Groot Brittannië. Oudere mensen bleken meer kracht gedurende langere tijd uit te oefenen op kunststof doppen bij het opendraaien van plastic flessen. Eigenlijk kan dit niet, want het verbreken van de pilferproof rand moet voor jongere mensen even veel kracht kosten als voor ouderen. Het vermoeden is dat oudere mensen uit angst een fles niet open te kunnen krijgen, voorafgaande aan het draaien extra kracht uitoefenen en daardoor de dop vervormen en meer wrijvingskracht veroorzaken waardoor het openen ook daadwerkelijk lastiger wordt.
Probeer voor dergelijke problemen nog maar eens een goed ontwerp te maken.
Het ontwerpen van het fysieke deel van de verpakking is al een compromis tussen het sluiten en gesloten houden, diefstal vrij, etc. en het gemakkelijk kunnen openen.
Als het concept dan op voorhand al verkeerd benaderd wordt, wat dan nog te bedenken?

Toch blijkt er veel mogelijk te zijn en zijn er veel verbeteringen. Waarom horen we daar eigenlijk nooit iets van? Er zijn plastic doppen op kartonnen sapverpakkingen die met weinig kracht geopende kunnen worden. Er zijn clamshells met perforaties erin die prima te openen zijn. Veel gebruikers weten dit niet, lezen het niet, zien het niet en als ze het zien, dan merken ze het nauwelijks op. Laat staan dat ze iets van zich laten horen.

Dat ze het niet opmerken is eigenlijk het eerste waaraan gewerkt moet worden. Waarom bestaat er geen icoon, symbool of wat dan ook, dat de gebruiker verteld waar deze moet beginnen met openen? Een symbool dat iedereen meekrijgt op school of van thuis. Dat zou toch het eerste moeten zijn waar bijvoorbeeld een normcommissie gebruiksgemak aan moet werken? En het vreemde is dat dit nu juist geen onderwerp is van de normcommissie die zich met gebruiksgemak bezig houdt.

Verpakkingskundige, een boeiend vak.

VNV Columnisten
Deze column wordt maandelijks verzorgd door leden van de Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen. Info: www.verpakkingskundigen.nl

(gepubliceerd in VerpakkingsManagement november 2007)