Komkommers met een sleeve blijven langer goed dan hun ongeklede collega’s. Een klein beetje toegevoegd verpakkingsmateriaal zorgt dus voor veel minder weggegooide komkommers. Hetzelfde vinden we bij de nieuwe kwart-broodzakken: minder weggegooid brood (sorry eendjes).

Afgelopen september en oktober hebben wij op de opleiding Industrieel Productontwerpen (Haagse Hogeschool) in het kader van de Keuzeminor Packaging Design & Innovation een ontwerpoefening uitgevoerd met ruim twintig 3e jaars studenten. De opdracht luidde: pak het probleem van Food Waste aan door middel van een verpakkings(her)ontwerp. De uitkomsten zijn zeer divers en verrassend. We zagen ontwerpen van verpakkingen die beter te legen zijn. En verpakkingen met een andere, beter afgestemde portionering. Nieuwe uitvoeringen van doggybags kwamen langs en koppelingen van ICT en kliekjes: welke verpakkingen zijn geschikt voor kliekjes en hoe kan een App recepten genereren voor deze restanten? Cosmetisch onverkoopbaar geachte groenten toch in de verkoop brengen door snijden, verpakken en invriezen. Aan de grote maar voor het publiek nagenoeg onzichtbare afvalstroom van supermarkten werd ook gedacht: makkelijk aan te brengen kortingslabels voor losgescheurde en daardoor snel rijpende bananen.

In bijna alle gevallen zien we wel dat de hoeveelheid verpakkingsmateriaal toeneemt.

Ik durf me aan de voorspelling te wagen dat verpakkingsinnovatie gericht op het terugdringen van voedselverspilling een sterk groeiend aandachtsgebied voor verpakkingskundigen en –ontwerpers is. Vraagt dit om andere strategieën? Goed mogelijk. De nadruk op reductie van verpakkingsmateriaal moeten we soms loslaten (denk aan de komkommersleeve). De winst halen we uit minder voedselverliezen.

Design against Food Waste: ik zie prachtkansen voor samenwerking met ontwikkelaars en designers van voedingsmiddelen: nieuwe product-verpakkingscombinaties. Life Cycle Analysis technieken komen in een andere vorm weer terug om de balans vast te stellen tussen enerzijds verpakkingsmateriaal en anderzijds verspild voedsel. Ruim baan voor makkelijk te legen verpakkingen, voor herziening van verkoophoeveelheden en portionering, voor innovaties die etiketten, kassabonnen, Apps en THT-data koppelen aan verpakkingen: intelligente verpakking 2.0 wellicht?

Is het Food Waste probleem exclusief weggelegd voor verpakkingskundigen en –ontwerpers? Zeker niet, ook hier zal de ketengerichte aanpak blijven: alle disciplines uit de voedingsmiddelen- en verpakkingswereld hebben of krijgen er mee te maken.

Verpakkingskunde: altijd in beweging

De column Verpakkingskundig wordt maandelijks verzorgd door leden van de Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen. Deze column is van VNV-er Wander Colenbrander van de Haagse Hogeschool. Hij geeft de pen door aan Arie Gelein van Packaging Knowhow.